Ονομασίες γηπέδων στη μνήμη σπουδαίων ανθρώπων

Ιστορική έρευνα του συνεργάτη του Η.Α. Βαγγέλη Γυφτόπουλου για το πώς ονομάστηκαν γήπεδα και αθλητικά κέντρα στα Γιάννινα και την Ήπειρο
Ο Αναστάσιος Ζωσιμάς, ένας από τους έξι αδελφούς Ζωσιμάδες, που υπήρξαν μεγάλοι εθνικοί ευεργέτες. Προς τιμή τους ονομάστηκε «Ζωσιμάδες» το στάδιο Ιωαννίνων.

Πριν από λίγο καιρό παρουσιάσαμε την ιστορία ομάδων, όπως αυτή αποτυπώνεται στα εμβλήματά τους. Δίνουμε συνέχεια αυτής της έρευνας, με τις ονομασίες γηπέδων των Ιωαννίνων και της ευρύτερης περιοχής και από πού προέρχονται.

Θα ξεκινήσουμε από τα Γιάννινα και το στάδιο «Ζωσιμάδες». Οι αδερφοί Ζωσιμάδες ήταν μεγάλοι εθνικοί ευεργέτες. Ήταν έξι αδέρφια, οι Ιωάννης, Αναστάσιος, Νικόλαος, Θεοδόσιος, Ζώης, Μιχαήλ, και τρεις αδερφές, οι Αλεξάνδρα, Ζωίτσα, Αγγελική. Πατέρας τους ο εύπορος πραματευτής Χατζή Παναγιώτης Ζωσιμάς, από το Γραμμένο των Ιωαννίνων, και μητέρα τους η γιαννιώτισσα αρχοντοπούλα Μαργαρίτα Τσουκαλά. Γεννήθηκαν όλοι τους στα Γιάννινα ανάμεσα στα 1754 και 1762. Επιδόθηκαν με ζήλο στο εμπόριο, συγκεντρώνοντας στη Ρωσία εμπορεύματα από την Κίνα και την Ανατολή, τα οποία εξήγαγαν στο Λιβόρνο, όπου τα αντάλλασσαν με δυτικά προϊόντα, κυρίως βαρύτιμα μεταξωτά υφάσματα. Έτσι πολύ σύντομα απέκτησαν τεράστια περιουσία. Οι ευεργεσίες τους είναι αμέτρητες.

Το γήπεδο της ΕΠΣΗΠ πήρε το όνομα του αείμνηστου διεθνή γκολκίπερ Στάθη Τσανακτσή.

Το ενωσιακό γήπεδο της Ένωσης Ποδοσφαιρικών Σωματείων Ηπείρου έχει το όνομα του αείμνηστου Στάθη Τσανακτσή, μεγάλου διεθνή γκολκίπερ, που αγωνίστηκε αρχικά στον Ατρόμητο Ιωαννίνων και στη συνέχεια σε Απόλλων Σμύρνης, Ολυμπιακό και Παναιγιάλειο. Είναι ο πρώτος ποδοσφαιριστής που ξεκίνησε την καριέρα του από ομάδα της Ηπείρου και αγωνίστηκε στην Εθνική ομάδα. Στο εθνικό συγκρότημα κλήθηκε το 1956, ενώ ήταν ακόμα ποδοσφαιριστής της «Ελαφράς Ταξιαρχίας». Μεγάλες στιγμές έζησε στον Ολυμπιακό, όπου αντικατέστησε τον Σάββα Θεοδωρίδη, πανηγυρίζοντας πρωτάθλημα, Κύπελλο και Βαλκανικό Κύπελλο.

Τα γήπεδα Περάματος και Ελεούσας φέρουν τα ονόματα παλιών ποδοσφαιριστών, που έχασαν τη ζωή τους μέσα στο γήπεδο. Στο Πέραμα γεννήθηκε και μεγάλωσε ο μεγάλος άσος Γιώργος Πρίσκας, από τα πιο σύγχρονα πλάγια μπακ στις αρχές της δεκαετίας του ’80. Ξεκίνησε την καριέρα από την Προοδευτική Περάματος, για να μεταγραφεί στον ΠΑΣ όπου έγινε πολύ σύντομα βασικός παίκτης. Το 1982 τον ζητούσε επίμονα η ΑΕΚ με μεγάλα οικονομικά ανταλλάγματα, αλλά δεν τον έδωσε ο ΠΑΣ. Έσβησε μέσα στο γήπεδο σε αγώνα παλαιμάχων του ΠΑΣ με την Καλαμάτα στα Γιάννινα στις 9/7/2003. Το γήπεδο Ελεούσας έχει το όνομα του παλιού ποδοσφαιριστή Θόδωρου Λώλη, που πέθανε στο γήπεδο Βοτανικού τον Ιανουάριο του 1996 σε αγώνα Κυπέλλου της Θύελλας Ελεούσας με τον Ολυμπιακό Βοτανικού. Εκεί υπάρχει και ο ανδριάντας του Θόδωρου Λώλη, που έγινε από εισφορές φίλων της ομάδας.
Το παλιό γήπεδο Βελισσαρίου, στην καρδιά της συνοικίας των Σεισμοπλήκτων, έχει το όνομα του προπονητή Γιώργου Μπέκα. Κάθισε στον πάγκο πολλών ερασιτεχνικών ομάδων της περιοχής, αλλά με τον Α.Ο. Βελισσαρίου και με τον κόσμο των Σεισμοπλήκτων είχε μια ιδιαίτερη σχέση. Έφυγε από τη ζωή το 1998 και στη μνήμη του το γήπεδο φέρει το όνομά του. Δυστυχώς το γήπεδο αυτό έχει εγκαταλειφθεί, έγινε σκουπιδότοπος, ενώ θα μπορούσε να γίνει είτε γήπεδο με πλαστικό τάπητα για τις ακαδημίες είτε ένα αθλητικό πάρκο που τόσο έχει ανάγκη η περιοχή.

Ενδιαφέρον έχει και η ιστορία με το γήπεδο Ανατολής «Ιωάννης Σουμουτζόγλου». Ο Ιωάννης Σουμουτζόγλου ήταν πρόεδρος της Κοινότητας Ανατολής και βοήθησε τα μέγιστα στο να παραχωρηθεί ο χώρος του υπάρχοντος αθλητικού κέντρου και να γίνει ένα καλύτερο γήπεδο από αυτό που υπήρχε πριν σε άλλο χώρο, ψηλά στον λόφο που είναι η εκκλησία της Αγίας Σοφίας. Σε λίγα χιλιόμετρα από εκεί, το γήπεδο Νεοκαισάρειας έχει την ονομασία «Αγιά Σοφιά», θυμίζοντας τις χαμένες πατρίδες. Τα γειτονικά χωριά Μπάφρα και Νεοκαισάρεια πρωτοκατοικήθηκαν από πρόσφυγες, οι ομάδες τους συγχωνεύτηκαν και δημιουργήθηκε η Αθλητική Ένωση Μικρασιατών, που αγωνίζεται στο συγκεκριμένο γήπεδο. Τέλος, το αθλητικό Κέντρο Σταυρακίου, δίπλα από τις εγκαταστάσεις του Ερασιτέχνη ΠΑΣ στον περιφερειακό δρόμο, έχει την ονομασία «Λέανδρος Καμηνάς». Ο Λέανδρος Καμηνάς, αδελφός του επίτιμου προέδρου του Α.Ο. Σταυρακίου Κώστα Καμηνά, υπήρξε αθλητής στίβου, μέλος της ομάδας και γενικά άνθρωπος του αθλητισμού με μεγάλη ιστορία.

Οι εκτελεσθέντες στην Παραμυθιά

Στη Θεσπρωτία η ιστορία είναι συνδεδεμένη με τον αθλητισμό της Παραμυθιάς, μιας όμορφης κωμόπολης που είναι χτισμένη στους πρόποδες των ορέων του Σουλίου. Γι’ αυτό και η τοπική ομάδα ονομάζεται Σούλι Παραμυθιάς. Το γήπεδο που αγωνίζεται το Σούλι φέρει την ονομασία «49 προκρίτων». Στις 29-9-1943 εκτελέστηκαν στην περιοχή από Γερμανικά στρατεύματα κατοχής 49 κάτοικοι της Παραμυθιάς, επίλεκτα μέλη της τοπικής κοινωνίας (παπάς, δάσκαλοι, γιατρός, έμποροι, τεχνίτες, δημόσιοι υπάλληλοι και άλλοι). Στην Ηγουμενίτσα, που είναι πρωτεύουσα του νομού, το κεντρικό στάδιο δε φέρει κάποια ιδιαίτερη ονομασία. Μόνο το κλειστό γυμναστήριο με απόφαση του δήμου μετονομάστηκε σε «Αλεξάνδρα Τσιάβου», τιμώντας τη συντοπίτισσά τους Ολυμπιονίκη Αλεξάνδρα Τσιάβου, η οποία στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου το 2012 κατέκτησε το ασημένιο μετάλλιο στο διπλό σκιφ ελαφρών βαρών με τη συναθλήτριά της Χριστίνα Γιαζιτζίδου.

Στην Άρτα, ένα γήπεδο που υπάρχει πίσω από το ΚΤΕΛ, ονομάζεται «Γεώργιος Γεωλδάσης», τιμώντας δημοτικό άρχοντα της περιοχής. Επίσης, με αφορμή την κατάκτηση του πανευρωπαϊκού πρωταθλήματος το 2004 στα γήπεδα της Πορτογαλίας, το γήπεδο της Βίγλας ονομάσθηκε σε «γήπεδο Αντώνης Νικοπολίδης», καθώς ο διεθνής πορτιέρο εκεί έκανε τα πρώτα ποδοσφαιρικά βήματα.

Η Πρέβεζα τίμησε τους Ολυμπιονίκες

Στην Πρέβεζα, το δημοτικό στάδιο της πόλης μετονομάστηκε σε «Αθανασία Τσουμελέκα» προς τιμή της Ολυμπιονίκη, που στην Ολυμπιάδα της Αθήνας το 2004 κατέκτησε το χρυσό μετάλλιο στο βάδην γυναικών. Η Αθανασία Τσουμελέκα είναι γέννημα θρέμμα της Πρέβεζας με καταγωγή των γονέων της από το Συρράκο Ιωαννίνων. Στο Θεσπρωτικό Πρέβεζας το δημοτικό γήπεδο φέρει το όνομα της Κατερίνας Θάνου, που στην Ολυμπιάδα του Σύδνεϊ το 2000 κατέκτησε το αργυρό μετάλλιο στα 100 μέτρα. Η Κατερίνα Θάνου κατάγεται από το Πολυστάφυλλο Πρέβεζας. Το αθλητικό Κέντρο της Νέας Σινώπης φέρει το όνομα του μεγάλου άσου της ΑΕΚ και της Εθνικής Κώστα Νεστορίδη. Εκεί ο «Νέστορας» περνούσε τα παιδικά του χρόνια στα χρόνια της Κατοχής, όταν η οικογένειά του δούλευε στα χωράφια και εξασφάλιζε το ψωμί για τον χειμώνα. Τα εγκαίνια έγιναν τον Ιούλιο του 2017 με την παρουσία παλαιμάχων της ΑΕΚ και του Νεστορίδη.

Κάπου εδώ να κλείσουμε το αφιέρωμα, με το συμπέρασμα ότι το ποδόσφαιρο ξέρει τα τιμά τους ανθρώπους που προσέφεραν πολλά σε αυτό και ορισμένοι ξεψύχησαν μέσα στα γήπεδα.

πηγή: agon.gr